İRAN YENİ BİR SAVUNMA STRATEJİSİNİ GELİŞTİRİLİYOR MU
İranöncülüğünde Avrasya merkezli bir savunma paktı kurulması çalışması gündemde Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) çerçevesinde yeni bir güvenlik doktrini geliştirilmekte oldukları konuşuluyor. Alt yapısı nasıl oluşturulacak ve sözü edilen Avrasya savunma paktı içinde hangi ülkeler yer alacak kapsamı nedir henüz tam olarak belli değil ancak taslak oluşturulmaya başlandığını ifade ediliyor.
Rus devletine ait medya kuruluşu RT de yayımlanan analizde, Tahran'ın anti-NATO stratejisi diye nitelenen yeni güvenlik politikasının 15 Temmuz'da Çin de düzenlenen ŞİÖ Dışişleri Bakanları Zirvesi'nde gündeme geldiği haberleri yayınlanıyor.
Rusya Halkların Dostluğu Üniversitesi (RUDN) İktisat bölümünden Ferhad İbragimov'un analizinde, İran'ın toplantıda ŞİÖ'yü "NATO'ya karşı bir alternatif kolektif güvenlik bloku diye tanımladığı Avrasya Güvenlik paktı olarak adlandırılmış yazmakta. Böylece Tahran'ın Batı'dan tamamen koparak Avrasya merkezli bir düzene yönlendiği yorumları yapılıyor. Bu durumda bu oluşum yalnız stratejik savunma işbirliği olamayacağını devamında ekonomik iş birliği paktı oluşturabileceğini anlaşılmaktadır.
İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi zirvede stratejiye dair çeşitli öneriler sunduğu aktarılıyor. Bunlar arasında sabotaja ve dış saldırı ve terörizme karşı kolektif cevap veren bir gücünün sağlanması amacıyla ortak güvenlik mekanizma oluşturulması için yeni bir Avrasya paktının kurulmasına kaçınılmaz bir ihtiyaç olduğu bu hususta katılımcılar arasında fikir birliğine varıldığı ifade ediyor. Açıklamayı İran dış işler Bakanı yaptığına göre öncü Ülke de İran olduğu anlaşılmaktadır.
Ayrıca tek taraflı Batı yaptırımlarına karşı koruyacak ekonomik bir yapı geliştirilmesi, savunma ve istihbarat koordinasyonu için özel bir platform kurulması dezenformasyona karşı ortak strateji geliştirilmesi gibi önerileri de katılımcılar tarafından gündeme getirildiği ve fikir birliği sağlandığı yazılmakta.
Tahran açısından ŞİÖ nün NATO temelli tek kutuplu dünya düzenine karşı medeniyetler arası çoğulculuk temelinde bir alternatif sunduğunu yazıyor. Tahran için ŞİÖ sadece jeopolitik bir sığınak olmadığı, aynı zamanda bağımlılığa değil stratejik işbirliğine dayanan, yeni bir küresel mantığı geliştirmek için bir araya geldiklerini 15 Temmuz oturumunda danışma ve dayanışma platform kurulması gerektiği kabul görmüştür. Henüz bu işin başında oldukları için çok şey değişeceği katılımcılardan gelen tekliflere göre en iyi zemin oluşturulacağını ifade etmekte
Şenghay İşbirliği Örgütü, Çin ve Rusya öncülüğünde Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Özbekistan'ın katılımıyla kurulan ŞİÖ, 2017'de Hindistan ve Pakistan'ın, 2023'te İran'ın ve 2024'te de Belarus un katılımıyla 10 üyeye ulaşmıştı.
Dünya nüfusunun yüzde 40'tan fazlasını temsil eden
Ülkelerin aynı zamanda Savunma ve ekonomik işbirliğinin artırılması amacıyla
yılda bir kez Barış Misyonu adı altında ortak tatbikatlar yapılması
kararlaştırdıkları anlaşılmaktadır.
İsrail'in 13 Haziran'daki saldırısıyla başlayan çatışmalarda İran vakit kaybetmeden misilleme yapmıştı. ABD de devreye girerek İran'daki İsfahan, Fordo ve Natanz tesislerine 22 Haziran'da hava saldırısı düzenlemiş, operasyonda 14 sığınak delici GBU-57 bombası kullanılmıştı.
İran, ABD'nin saldırısına cevap olarak 23 Haziran'da Amerikan ordusunun Katar'daki El-Udeyd Hava Üssü'ne saldırmıştı. Operasyonda Tahran'ın önceden Washington'a haber verdiği ve hiçbir can kaybı yaşanmadığı aktarılmıştı.
Washington operasyonun ardından hiç vakit kayıp etmeden tek başına 24 Haziran'da taraflar arasında ateşkes sağlandığını duyurmuştu.
İşte dengeli güç böyle bir şey İran mukavemet göstermeseydi ABD hemen ateş kes ilan etmeyecekti.
Dünya emperyalizmine karşı birlik olmak için Mustafa Kemal ATATÜRK Bağlantısızlar paktını neden kurduğunu daha anlaşılıyor.