Sanatın herhangi bir dalında işinize yarayacak, bilmeniz gereken tek bir kural seçmem gerekse, büyük ihtimalle boşluk cevabını verirdim.
Sanatta boşluk yalnızca bir alan bırakmak değil, anlam yaratmak için bilinçli bir tercih. Bir fotoğraf karesinde (bakış boşluğu terimi de vardır), bir şiirin satır aralarında, bir tablonun ya da tasarımın beyaz alanları, eserin nefes almasını sağlar.
Her şeyin doldurulduğu, her detayı verilmiş bir eser, izleyiciye düşünme ve hissetme alanı tanımaz. Oysa boşluk, izleyiciyi sürecin bir parçası yapar. Bir tabloya – tasarıma baktığınızda, bir fotoğrafı incelediğinizde ya da bir şiiri okuduğunuzda, eksik gibi görünen o alanlar aslında zihnimizin tamamlaması için bırakılmıştır.
Bir resimde boşluk, kompozisyonun dengesini kurar.
Bir fotoğrafta negatif alan, özneyi daha belirgin kılar.
Bir şiirde duraksamalar, anlamı güçlendirir.
Sanatta boş alan bir eksiklik değil, bilakis anlatıyı güçlendiren bir araçtır.
Japon estetik anlayışında önemli bir yeri olan ma kavramı, bir eserdeki bilinçli aralıkları ve boşlukları ifade eder. Bu kavram, izleyicinin veya okuyucunun sanat eserine dâhil olmasını sağlar. Çünkü her şeyin doğrudan anlatıldığı, her boşluğun doldurulduğu bir eser, hayal gücüne alan bırakmaz.
GÖZ ÖYLE İSTİYOR
Gözümüz boş alanı sever. Görsel algımız, düzen ve sadelikten hoşlanır. Gözlerimiz, karmaşık ve dağınık görüntülerden ziyade, düzenli ve açık alanları tercih eder. Bu nedenle, sanat eserlerinde kullanılan boşluklar, izleyicinin dikkatini ana öğelere odaklamasına yardımcı olur ve eserin genel kompozisyonunu daha estetik kılar. Boş alanlar, gözün rahatça gezinebileceği ve zihnin anlam oluşturmasına olanak tanıyan bir alan sunar. Bu da izleyicinin esere daha derin bir bağ kurmasını sağlar.