Ev veya işyeri kiralarından elde ettiğiniz gelirler, Kira Gelir Vergisi kapsamında vergilendirilir. Bu verginin ne olduğunu, nasıl hesaplandığını ve nasıl ödeneceğini merak ediyorsanız, bu yazı tam size göre!
Ev sahibi olup kira geliri olan pek çok vatandaş, kira gelir vergisinin nasıl hesaplanacağı ve kira beyannamesinin nasıl yapılacağını araştırmaya başladı.Peki, Kira Gelir Vergisi Nedir, Nasıl Hesaplanır? Nasıl Ödenir?
KİRA GELİR VERGİSİ NEDİR?
Kira Gelir Vergisi, Gelir Vergisi Kanunu'nun 70. Maddesi uyarınca, gayrimenkul (ev, işyeri) ve diğer mal varlıklarının kiraya verilmesi sonucunda elde edilen kazanç üzerinden alınan bir vergi türüdür. Bu vergi, "gayrimenkul sermaye iradı" olarak da adlandırılır.
Kira vergisinde kazançlar alt sınır üzerinden değerlendirildiği için kazanca göre indirim ve muafiyet uygulanır.
KİRA GELİR VERGİSİ BEYANNAMESİ NEDİR?
Kira Gelir Vergisi Beyannamesi, Gelir Vergisi Kanunu (GVK) kapsamında gayrimenkul olarak adlandırılan arsa, konut ve işyeri gibi malların kullanım hakkının kiraya verilmesiyle elde edilen kazancın beyan edilmesi için hazırlanan resmi belgedir. Bu beyanname ile kira geliriniz üzerinden vergi ödeme yükümlülüğünüzü yerine getirirsiniz.
Kira beyannamesi vermek için bazı sınırlar uygulanır. Yıl içerisinde belirlenen kira gelir vergisi alt sınırın üzerinde kalan kişiler beyanname vermekle yükümlüdür. Alt sınır olarak belirlenen istisna tutarı ve daha düşük yıllık gelir elde edenler vergi ödeme ile beyanname düzenleme zorunluluğundan muaftır.
Kira gelir vergisi ödeme ve Kira beyanname verme zorunluluğu olanlar şunlardır:
* Bir takvim yılı içerisinde stopaj yapılmış işyeri kira geliri brüt tutarı yıllık sınırı aşanlar
* Bir takvim yılı içerisinde stopaj ve istisna dışı gelirleri brüt sınırını aşanlar
* Menkul sermaye iradı, gayrimenkul sermaye iradı, diğer kazançların gayri safi tutarı yıllık limiti aşanlar
KİRA GELİR VERGİSİ NE KADARDIR?
Her yıl ödenen tutarlar değişir. Bu nedenle kesin ve net bir tutar söylemek mümkün olmaz. Yıllık olarak gayrimenkule göre hesaplanan gelir vergisine ek olarak damga vergisi de tutarın içine dahil edilir. Örneğin 2024 yılında gelirin 21.000 TL’si, 2023 yılında 9.500 TL’si, 2021 yılında 7.000 TL’si vergiden istisna tutulmuştur.
İstisnalar vergi mükellefinin birden fazla konutu varsa sadece birine istisna indirimi alır. Birden fazla ortaklı olan konutlarda her bir ortak için ayrı ayrı istisna tutarı uygulanır.
Kira vergisine o yıl için belirlenen damga vergisi de eklenerek 2 eşit taksitte ödenecek tutar hesaplanmaktadır.
KİRA GELİR VERGİSİ NASIL HESAPLANIR?
Arsa, işyeri, mesken kira gelir vergisi hesaplama işlemlerinde farklı bilgiler kullanılmaktadır. Öncelikle bilgilerin neler olduğundan bahsedelim:
Hesaplama yöntemi olarak “götürü gider” ya da “gerçek gider” kullanılır. Gerçek gider yönteminde fatura ile kanıtlanabilen giderler kira gelirinden düşülür. Götürü gider yönteminde ise kira gelirinden %15 standart olarak düşüm yapılır.
Gayrimenkul türüne göre farklı uygulamalar yapılmaktadır. Arsa, işyeri, konut için uygulanan prosedürler takip edilmelidir. Yıllık istisna tutarları gayrimenkulün türüne göre hesaplanır.
Yıllık olarak sahip olunan tüm malların kira gelirleri üzerinden hesaplama yapılır. Yıllık kira gelir vergisi hesaplama işlemine kira artışı yapıldıysa dahil edilmelidir.
Kira harici olarak menkul ve gayrimenkul sermaye iratları ile diğer kazançların gayri safi tutarları hesaplamaya dahil edilir. Yıllık istisna uygulamalarında bu kazanç üzerinden istisna uygulanmaktadır.
İşyeri söz konusu olduğunda ödenen stopaj da hesaplamaya dahil edilir.
Gelir İdaresi tarafından belirlenen kurumlara bağış yapıldığında makbuz karşılığı gösterilebiliyor ise vergiden düşülmektedir.
Gerçek gider yöntemi ile hesaplamada fatura ile gösterilebilen gayrimenkul kredi faizleri, amortisman, gayrimenkul yapı ve altyapı giderleri, belediye ve devlete ödenen harç, vergi gibi farklı giderler ayrı bir şekilde hesaplamaya katılmaktadır.
Gerçek gider yönteminde %15 olarak hesaplanan sabit götürü gider yerine tüm faturalandırılan giderler tek tek hesaplanarak yıllık gelirden düşülüp “kalan” bulunur. Ardından yukarıdaki hesaplama “kalan” üzerinden devam ettirilir.
KİRA GELİR VERGİSİ HANGİ AYLARDA ÖDENİR?
Konut kira gelir vergisi her yıl mart ve temmuz aylarında ödenir. Kira vergisi beyannamesi mart ayının ilk gününden son gününe kadar verilmektedir. Beyanname verildikten sonra hesaplanan vergi borcu mart, temmuz aylarında ödenmek üzere iki eşit taksit halinde sisteme işlenmektedir. Zamanında beyanname vermeyen ve ödemesini yapmayanlar için cezai işlem uygulanmaktadır.
KİRA GELİR VERGİSİ NASIL ÖDENİR?
Kira gelir vergisi ödeme 2024 yılında genellikle internet üzerinden yapılmaktadır. Fiziki olarak vergi dairesine giderek de ödeme işlemi yapmak mümkündür. İnternetten kira gelir vergisi ödeme için şu yöntemler izlenir:
Bağlı olunan vergi dairesi, banka şubeleri, mobil bankacılık uygulamaları, Gelir İdaresi İnteraktif Vergi Dairesi uygulaması üzerinden ödeme yapılmaktadır.
Gelir İdaresi İnteraktif Vergi Dairesi’ne e-Devlet şifresi ile giriş yapılarak beyanname hazırlama, gönderme işlemleri de yapılabilir. Hazır Beyan Sistemi ile beyanname verdikten sonra hesaplanan tutarı banka veya kredi kartları kullanarak internetten ödeme imkanı vardır.
KİRA GELİR VERGİSİ HAKKINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER:
Yıllık kira geliriniz belli bir sınırı aşıyorsa kira beyannamesi vermeniz ve Kira Gelir Vergisi ödemeniz zorunludur.
Kira beyannamesi vermede gecikme veya eksiklik olması halinde vergi cezası uygulanabilir.
Kira Gelir Vergisi ile ilgili daha detaylı bilgi için Gelir İdaresi Başkanlığı'nın (GİB) internet sitesini ziyaret edebilir veya bir vergi uzmanına danışabilirsiniz.